Kontakt

Prídavné mená/ Adjektive (označujú vlastnosti), Mgr. Z. Bohačiaková

Skloňovanie prídavných mien po určitom člene:

Pády

Mužský rod

..................................

Ženský rod

............................

Stredný rod

..............................

Množné číslo

..........................................................

Nominatív Wer- Kto? Was?- Čo?

der neue Ball

(tá nová lopta)

die neue Schule

(tá nová škola)

das neue Buch

(tá nová kniha)

die neuen Bälle, Schulen, Bücher

 

Genitív

Wessen? Koho? Čoho?

des neuen Balls der neuen Schule des neuen Buches der neuen Bälle, Schulen, Bücher

Datív

Wem? Komu? Čomu?

dem neuen Ball der neuen Schule dem neuen Buch den neuen Bällen, Schulen, Büchern

Akuzatív

Wen? Koho? Čo?

den neuen Ball die neue Schule das neue Buch die neuen Bälle, Schulen, Bücher

 

Skloňovanie prídavných mien po neurčitom člene:

Pády

Mužský rod

..................................

Ženský rod

..............................

Stredný rod

...............................

Množné číslo

.................................................................

Nominatív Wer- Kto? Was?- Čo?

ein neuer Ball

(jedna nová lopta)

eine neue Schule

(jedna nová škola)

ein neues Buch

(jedna nová kniha)

keine neuen Bälle, Schulen, Bücher

žiadne nové lopty, školy, knihy

Genitív

Wessen? Koho? Čoho?

eines neuen Balls einer neuen Schule eines neuen Buches keiner neuen Bälle, Schulen, Bücher

Datív

Wem? Komu? Čomu?

einem neuen Ball einer neuen Schule einem neuen Buch keinen neuen Bällen, Schulen, Büchern

Akuzatív

Wen? Koho? Čo?

einen neuen Ball eine neue Schule ein neues Buch keine neuen Bälle, Schulen, Bücher

 

 

Skloňovanie prídavných mien (bez člena)::

 

Pády

Mužský rod

..................................

Ženský rod

..............................

Stredný rod

...............................

Množné číslo

.................................................................

Nominatív Wer- Kto? Was?- Čo?

neuer Ball

(nová lopta)

neue Schule

(nová škola)

neues Buch

(nová kniha)

neue Bälle, Schulen, Bücher

 

Genitív

Wessen? Koho? Čoho?

neuen Balls neuer Schule neuen Buches neuer Bälle, Schulen, Bücher

Datív

Wem? Komu? Čomu?

neuem Ball neuer Schule neuem Buch neuen Bällen, Schulen, Büchern

Akuzatív

Wen? Koho? Čo?

neuen Ball neue Schule neues Buch neue Bälle, Schulen, Bücher

 

Stupňovanie prídavných mien:

1. stupeň Pozitív

...............................

2. stupeň Komparatív

.....................................

3. stupeň Superlatív

...................................

klein-malý kleiner der/die/das kleinste
dunkel-tmavý dunkler dunkelste
lieb-milý lieber liebste
alt-starý älter älteste
teuer-drahý teurer teuerste
sauer-kyslý saurer saureste
lang-dlhý länger längste
dumm-hlúpy dümmer dümmste
groβ-veľký gröβer

gröβte

schön-pekný schöner schönste
jung-mladý jünger jüngste
kurz-krátky kürzer kürzeste
arm-chudobný ärmer ärmste
klug-múdry klüger klügste
dick-tučný dicker dickste
hart-tvrdý härter härtesten
kalt-studený kälter kälteste
scharf-ostrý schärfer schärfste
schwach-slabý schwächer schwächste
stark-silný stärker stärkste
warm-teplý wärmer wärmste
gesund-zdravý gesünder gesündeste
breit-široký breiter breiteste
schnell-rýchly schneller

schnellste

billig-lacný billiger billigste

 

Nepravidelné stupňovanie prídavných mien

1. stupeň Pozitív

...............................

2. stupeň Komparatív

.....................................

3. stupeň Superlatív

............................................

gut-dobrý besser- lepší der/die/das beste - najlepší
hoch

höher

höchste
nahe näher nächste

 

1. stupeň Petra ist so groβ wie Eva. Petra je tak veľká, vysoká ako Eva. (rovnaká miera)

2. stupeň Klaus ist gröβer als Eva. Klaus je väčší, vyšší ako Eva. (rozličná miera)

3. Er ist der gröβte von allen. On je najvyšší zo všetkých.

Er ist am gröβten.- v prísudkovom postavení, ako tretí stupeň prísloviek

 

Prídavné mená -doplnenie gramatiky z internetu (preložené z češtiny)

   

  Skloňovanie prídavných mien po určitom člene (koncovky slabé)

rod mužský

rod stredný

rod ženský

množné číslo pre všetky rody

N

der alte Mann

ten starý muž

das kleine Kind

to malé dieťa

die junge Frau

tá mladá žena

die kleinen Kinder

tie malé deti

G

des alten Mannes

des kleinen Kindes

der jungen Frau

der kleinen Kinder

D

dem alten Mann

dem kleinen Kind

der jungen Frau

den kleinen Kindern

A

 

den alten Mann

das kleine Kind

die junge Frau

die kleinen Kinder

Rovnaké koncovky má prídavné meno v jednotnom čísle i po zámenách: derjenige, derselbe, dieser, jener, jeder, mancher, welcher

 

Skloňovanie prídavných mien po neurčitom člene

Po neurčitém člene má prídavné meno v jednotnom čísle príslušnú rodovú koncovku v 1. páde mužského rodu = ein alter Mann,

v 1. a 4. p. rodu stredného a ženského = ein kleines Kind, eine junge Frau. V ostatných pádoch všetkých troch rodov je koncovka –en .

Po privlastňovacích zámenách, po neurčitom zámene kein má prídavné meno v jednotnom čísle koncovku ako po člene neurčitom a v množnom čísle ako po člene určitom.

 

rod mužský

rod stredný

rod ženský

množné číslo pre všetky rody

1. p.

ein alter Mann

starý muž

ein kleines Kind

malé dieťa

eine junge Frau

mladá žena

meine kleinen Kinder

moje malé deti

2. p.

eines alten Mannes

eines kleinen Kindes

einer jungen Frau

meiner kleinen Kinder

3. p.

einem alten Mann

einem kleinen Kind

einer jungen Frau

meiner kleinen Kindern

4. p.

einen alten Mann

ein kleines Kind

eine junge Frau

meine kleinen Kinder

 

 

  Skloňovanie prídavných mien bez člena

 

rod mužský

rod stredný

rod ženský

množné číslo pre všetky rody

1. p.

alter Mann

starý muž

kleines Kind

malé dieťa

junge Frau

mladá žena

kleine Kinder

malé deti

2. p.

alten Mannes

kleinen Kindes

junger Frau

kleiner Kinder

3. p.

altem Mann

kleinem Kind

junger Frau

kleinen Kindern

4. p.

alten Mann

kleines Kind

junge Frau

kleine Kinder

 

 

Zpodstatnelé prídavné mená - píšu sa s veľkým začiatočným písmenom

-označujú veci, javy a osoby. Syntakticky se chovajú ako podstatné mená. Pri skloňovaní zostávajú prídavnými menami.

Príklady: der / die Abwesende, der / die Angestellte, der /die Blinde, der/die Kranke, der/die Alte, der / die Verletzte, der /die Bekannte, der / die Fremde, der / die Verwandte, die Illustrierte, das Neue, das Kleine,der Reisende, ein Reisender, der Deutsche, die Deutschen, das Junge ale der Junge, ein Junge. 

Za zpodstatnelé prídavné mená sa považujú i prídavné mená a príčastia po etwas, nichts, viel, wenig, genug.

Príklady: nichts Neues, etwas Spannendes, ale alles Gute

Príklad: Sie sagte das Gleiche. Das ist nichts Ungewöhnliches.

 

Prídavné mená s odlišnou väzbou v nemčine a češtine

bekannt (durch), für etwas

známy čím

gewöhnt an j - n, etwas

zvyknutý na koho, čo

reich an etwas (3. p.)

bohatý na, čím

reif für etwas

zrelý na, k čomu

schuld an etwas (3. p.)

vinný čím

unglücklich über j - n, etwas (4. p. )

něšťastný z koho, čoho

arm an etwas (3. p.)

chudobný na, čím

begeistert von j-m, etwas

nadšený kým, čím

verwandt sein mit

byť príbuzný s niekým

einverstanden sein mit

byť zrozumený, súhlasiť s.......

 

Stupňovanie prídavných mien

1. stupeň

2. stupeň

3. stupeň

schnell

schnell er

der, die, das schnell ste

kalt

kält er

der, die, das kält este

2. stupeň tvorí prídavné mená pripojením -er k základnému stupni (schnell + er)

3. stupeň tvorí prídavné mená pripojením -st alebo -est k základnému tvaru (príd. m. zakončené na -d, -s, -sch,-sk, -ß, -tl -x, -z, napr. der netteste, der siißeste, der beriihmteste majú vkladné e

( výnimka: der größte). U prid. mien zakončených na dvojhlásku alebo –h sú možné v 3. stupni tvary s vkladným e i bez neho: der neu(e)ste, der frei(e)ste, der froh(e)ste.

Pred prídavným menom v 3. stupni stojí vždy člen.

 

Niekteré jednoslabičné príd. m. v 2. a 3. stupni prehlasujú kmeňovú samohlásku:

a v ä:

alt

starý

älter

der, die, das älteste

 

arm

chudý

ärmer

der, die, das ärmste

 

nah(e)

blízky

näher

der, die, das nächste

podobne: arg zlý, hart tvrdý, kalt studený, lang dlhý, scharf ostrý , schwach slabý,stark silný, warm teplý

o v ö:

grob

hrubý

gröber

der, die, das gröbste

 

hoch

vysoký

höher

der, die, das höchste

 

groß

veľký

größer

der, die, das größte

u v ü:

jung

mladý

jünger

der, die, das jüngste

 

klug

chytrý

klüger

der, die, das klügste

podobne: dumm - hlúpy, kurz – krátky

 

U niektorých príd. mien sú tvary s prehláskou i bez prehlásky:

blasser - blässer bledší, der blasseste - blässeste najbledší.

Ďalej: glatt hladký, krank chorý, krumm krivý, nass mokrý, rot červený, schmal úzky.

U viacslabičných príd. mien má prehlásku: gesund (gesünder/ gesunder, der gesündeste / der gesundeste.

 

U prídavných mien na –el se vynecháva v 2. stupni kmeňové –e: dunkel – dunkler

U príd. mien na –er, -en se niekedy vynecháva kmeňové –e ve 2. stupni : sauer –saurer, teuer - teurer, trocken – trockener

 

Príd. mená gut, hoch, nah sa stupňujú nepravidelne (gut - besser - der beste, hoch - höher der höchste, nah - näher- der nächste).

Príd. mená v 1. a 2. stupni sa v prísudkovom postavení neskloňujú, ve treťom stupni sa spája s členom určitým, alebo majú tvar na –sten s predložkou am :

Der Tag ist lang. Der Tag ist länger. Der Tag ist der längste von ....... /pri porovnávaní / Der Tag ist am längsten.

Pri porovnávaní dvoch vlastností alebo javov sa používajú tieto spojky:

1. pri rovnakej miere –wie - ako (1. stupeň) Ich bin so alt wie du. Ja som tak starý ako ty.

2. pri rôznej miere – als – ako, než (2. stupeň)Ich bin älter als du. Ja som starší ako ty.

3. von – z (3: stupeň): Ich bin der älteste von allen. Ja som najstarší zo všetkých.

 

 

Skloňovanie stupňovaných prír. m. po určitom člene

jednotné číslo

1. p.

der kürzere / kürzeste Tag

die längere / längste Nacht

das ältere / älteste Haus

2. p.

des kürzeren / kürzesten Tag(e)s

der längeren / längsten Nacht

des älteren / ältesten Hauses

3. p.

dem kürzeren/kürzesten Tag

der längeren / längsten Nacht

dem älteren / ältesten Haus

4. p.

den kürzeren/ kürzesten Tag

die längere/ längste Nacht

das ältere / älteste Haus

množné číslo

 

Skloňovanie stupňovaných prír. m. po neurčitom člene

1. p.

ein kürzerer Tag

eine längere Nacht

ein älteres Haus

günstigere Bedingungen

2 .p.

eines kürzeren Tages

einer längeren Nacht

eines älteren Hauses

günstigerer Bedingungen

3.p.

einem kürzeren Tag

einer längeren Nacht

einem älteren Haus

günstigeren Bedingungen

4. p.

einen kürzeren Tag

eine längere Nacht

ein älteres Haus

günstigere Bedingungen

 

ÚLOHY:

1. Doplňte prídavné mená. / Ergänzen Sie die Adjektive.

einsam, blind, arm, fleißig, fröhlich, barfüßig, taub, hungrig, nackt, lahm

  1. Jemand, der nicht sehen kann, ist …………….
  2. Jemand, der nicht gut gehen kann, ist …………
  3. Jemand, der kein Geld hat, ist …………….
  4. Jemand, der nichts anhat, ist ……………..
  5. Jemand, der keine Schuhe hat, ist ………….
  6. Jemand, der viel arbeitet, ist ……………….
  7. Jemand, der nichts gegessen hat, ist ………….
  8. Jemand, der ganz allein lebt, ist ………………
  9. Jemand, der nicht hören kann, ist …………….
  10. Jemand, der lacht, ist ………………..

Riešenie- Doplňte prídavné mená. / Ergänzen Sie die Adjektive.

  1. Jemand, der nicht sehen kann, ist blind.
  2. Jemand, der nicht gut gehen kann, ist lahm.
  3. Jemand, der kein Geld hat, ist arm.
  4. Jemand, der nichts anhat, ist nackt.
  5. Jemand, der keine Schuhe hat, ist barfüßig.
  6. Jemand, der viel arbeitet, ist fleißig.
  7. Jemand, der nichts gegessen hat, ist hungrig.
  8. Jemand, der ganz allein lebt, ist einsam.
  9. Jemand, der nicht hören kann, ist taub.
  10. Jemand, der lacht, ist fröhlich.